Każda zmiana w życiu człowieka przynosi ze sobą przeżycia radosne i pożądane, ale też doznania bolesne, trudne. Takim właśnie ważnym momentem w życiu dziecka jest z pewnością przekroczenie progu przedszkola. Przeżywają to dzieci i ich rodzice.
Każdego roku tysiące dzieci w Polsce idą do przedszkola i bez wcześniejszego przygotowania pozostają w nim 8-9 godzin bez rodziców. Doświadczenie to rozpoczyna proces adaptacji do nowego środowiska, co z kolei jest konieczne dla rozwoju i socjalizacji dziecka.
Przez adaptację zazwyczaj rozumie się proces lub wynik procesu uzyskiwania równowagi między potrzebami jednostki a warunkami otoczenia społecznego.
Jednym z ważniejszych problemów związanych z rozwojem dziecka w okresie przedszkolnym jest niewątpliwie przebieg procesu adaptacyjnego. Zdolności przystosowawcze kształtujące się we wczesnym okresie pobytu dziecka w przedszkolu mogą rzutować na jego postawy w życiu dorosłym. Dlatego też niezmiernie ważne jest dostrzeganie tego problemu przez wychowawcę grupy i podjęcie działań łagodzących proces adaptacyjny.
Dziecko przystosowujące się do przedszkola ma do opanowania wiele złożonych zadań. Musi odnaleźć się w tej organizacji życia, w sieci związków interpersonalnych, dość szybko nauczyć się zaspokajać swoje potrzeby i dążenia. W sposób społecznie akceptowany przyswoić normy i zasady współżycia z innymi. Przecież ta społeczność wychowawcza będzie się dopiero tworzyć.
Nauczyciele i rodzice mogą pełnić tutaj rolę pomostu i inspiratorów. Zmiany w strukturze polegałyby na poznawaniu przez dziecko swojego działania w nowym środowisku i funkcjonowania w roli członka społeczności przedszkolnej. Wydaje się, że jest to kierunek konieczny do uzyskania przez dziecko poczucia kontroli i panowania nad otoczeniem w procesie przystosowania się do nowego środowiska.
Przekraczanie przez dziecko progu przedszkola bez wcześniejszego przygotowania jest sytuacją, w której zjawisko interferencji wpływów różnych elementów skupia się jak w soczewce. Jest to moment szczególnie trudny, a nawet dramatyzujący dla wielu dzieci.
Aby spróbować rozwiązać ten problem, najtrudniejszy dla dziecka w procesie przystosowania się do przedszkola, należałoby nawiązywać pierwsze kontakty w poczuciu bezpieczeństwa.
Dziecko można „włączyć” do środowiska przedszkolnego na dwa sposoby. Jeden, który jest najpowszechniej stosowanym w naszych warunkach oświatowych, polega na tym, że dziecko samo przystosowuje się do przedszkola, bez wyraźnego udziału rodziców i przedszkola.
Drugi, to stopniowe, łagodne przygotowanie do zmiany oraz wsparcie w procesie przystosowania się do nowego środowiska społecznego ze strony najbliższych i przedszkola.
Program jest przygotowany dla dzieci trzyletnich, które od września zaczną systematycznie uczęszczać do przedszkola, dla ich rodziców i nauczycieli. Powstał w oparciu o „Program wychowania przedszkolnego dla dzieci 3-6-letnich” H. Czerniawskiej.