Muzyka jest obecna w naszym życiu od pierwszych jego chwil. Wszystko co ma związek z dźwiękiem, to co odbieramy za pomocą zmysłów można powiązać z muzyką. Jest to dziedzina wychowania estetycznego, która umożliwia jednoczesny rozwój umysłowy, emocjonalny i ruchowy dziecka. Gdy powiążemy ją z zabawą – najbardziej kreatywnym czynnikiem rozwoju – staje się najlepszym i najbogatszym bodźcem wielostronnego oddziaływania na dziecko na każdym etapie wychowania przedszkolnego.

Występuje ona w różnych formach:

• śpiew
• metody  ćwiczeń  gimnastycznych
• zabawy  śpiewno-ruchowe,  ruchowo-rytmiczne
• muzyka  relaksacyjna
• różne  odgłosy  dnia  codziennego
• aktywne  słuchanie  muzyki
• metoda  ruchu  rozwijającego
• tworzenie  muzyki,  gra  na  instrumentach

Muzyka pełni wiele funkcji:

Uczy, ponieważ pozwala lepiej zrozumieć  otaczający nas świat. Poprzez kontakt z różnymi formami działania muzycznego dziecko doskonali analizę i syntezę, dokonuje porównań zjawisk muzycznych z już mu znanyni, rozszerza słownictwo, doskonali mowę i wyobraźnię.

Bawi, gdyż dostarcza wiele  radości  zarówno  podczas  tańca  jak i w innym wykorzystaniu. Rozwija, bo dziecko w toku zabaw muzycznych zaczyna rozumieć, że coś jest rytmiczne, że muzyka może by głośna i cicha, że można muzykę przedstawić  ruchem. Skierowanie uwagi dziecka na dźwięk muzyczny i takie jego cechy jak: czas, trwania, wysokość, barwa, dynamika i tempo otwiera całą sferę doznań słuchowych niezbędną do rozwoju wrażliwości słuchowej.

Wychowuje, ponieważ  pozwala  dziecku  zrozumieć  świat  wartości  społeczno-moralnych. Stosowanie w zabawach sygnałów muzycznych zamiast słownych narzucają dziecku wykonanie określonych czynności w wyznaczonej przestrzeni, kształtują dyscyplinę, umiejętności podporządkowania się zespołowi czy to w trakcie śpiewu, tańca czy gry na instrumencie.

Wspomaga  rozwój  emocjonalny, gdyż  dziecko  dzięki  muzyce  może  wyrazić  swoje  pragnienia, wyobrażenia i radości. Ponadto  muzyka   pozwala  lepiej poznać i zrozumieć emocje wypełniające dziecko, uzewnętrznić je w sposób naturalny i swobodny.

W czasie zabaw  muzyczno-ruchowych następuje rozwój  mięśni, kształtowanie  postawy  dziec, koordynacja  ruchów, poprawa  pracy  serca, wzmocnienie  układu  nerwowego, dzieci uczą się płynnego i elastycznego  ruchu.

Poprzez różnorodny kontakt z muzyką zaspokajane są podstawowe potrzeby psychiczne dzieci: potrzeba ruchu, radości, osiągania sukcesów. Nawet dzieci mniej uzdolnione muzycznie mogą odnosić sukcesy, podejmować indywidualne zadania, wykazywać się inwencją twórczą.

Ponadto kontakty z muzyką rozwijają zainteresowania dzieci oraz kształtuje cechy woli i charakteru.

Podstawową, najbliższą dziecku formą działania muzycznego jest śpiew. Dziecko czuje wewnętrzną potrzebę nucenia, mruczenia czy śpiewu pełnym głosem. Zachęcajmy nasze dzieci do tych śpiewanek, ale sięgnijmy też  po bardziej skomplikowane formy muzyczne.

Ciekawymi zabawami, które możemy zaproponować dzieciom w domu, na spacerze, w samochodzie, wywołującymi dużo radości i śmiechu są:

• zagadki  muzyczne:  rozpoznawanie  odgłosów,
• zabawa  w  echo  –  powtarzanie  słów:  głośno,  cicho,  szeptem
• zabawy  wyliczankami
• recytacja  rytmizowanego  tekstu  z  wyklaskiwaniem
• naśladowanie  np.  jesiennej  aury  (szumu  wiatru,  szelestu  liści…)
• zabawy  taneczne
• akompaniowanie  do  piosenek  z  magnetofonu
• wygrywanie  rytmów  związanych  z  tekstem
• zabawy  naśladowcze
• malowanie  muzyki  lub  utworów  literackich
• zapoznanie  z  muzyką  poważną
• słuchanie  muzyk i relaksacyjnej  itp.
• Warto  pokusić się o wykonanie  instrumentów  niekonwencjonalnych:
• puszki  z  kaszą,  ryżem,  piaskiem,  grochem  lub  kamykami
• pocięty  w  paski  woreczek  foliowy  (np.  wiatr)
• muzyka  to  również  przelewanie  wody  w  wannie

Ktoś kiedyś powiedział: “Dzień bez muzyki, to dzień stracony”. Ja zgadzam się z tym w pełni.

 

Opracowała: M. Pieńkowska