Opracowania

Arteterapia

„Sztuka jest dojrzewaniem, ewolucją, uniesieniem umożliwiającym wyjście z ciemności w blask światła?

Jerzy Grotowski

?Osobowość każdego dziecka kształtuje się w zetknięciu z otaczającym światem. Sztuka może dopomóc w rozumieniu rzeczywistości oraz budowaniu do niej pozytywnego stosunku: rozbudzać myślenie i emocje, ukazywać obszary piękna, zachęcać do postawy twórczej, wykazywać na potrzebę kontaktu z ludźmi, uczyć wartościowania. Twórczość jest najwyższym przystosowaniem jednostki do świata zewnętrznego? . Emocje, które wywołują w nas ludzie, zjawiska czy zdarzenia trudno czasami wyrazić słowami. To, co przeżywamy, jest często niezrozumiałe dla innych. Choć znamy tyle słów, nie potrafimy nazwać naszych wewnętrznych stanów. Sztuka może pomóc spojrzeć w głąb siebie, może również stać się dla wielu osób jedynym środkiem ekspresji emocjonalnej. Poprzez symbol umożliwia komunikację różnych przekonań, konfliktów, urazów. Może pomóc dostrzec, że spontaniczne wyrażanie siebie jest naprawdę możliwe, co więcej, możliwa jest nasza przemiana.?

Termin arteterapia pochodzi od wyrazów: ?ars?, czyli sztuka i ?therapeuein?, czyli leczenie, terapia. Słowo arteterapia oznacza z łaciny rzemiosło, rękodzieło, sztukę.

Arteterapia to twórczy trening, terapia wykorzystująca proces tworzenia lub wynik procesu twórczego do wzbogacenia własnej osobowości. Jest to metoda poznawania siebie, przygoda z tworzeniem oraz z twórczym myśleniem? . – H. Grzegorzewski

Działania arteterapeutyczne przyjmują różne formy, do których zaliczyć możemy:

  • plastykoterapię (terapię za pomocą sztuk plastycznych), czyli za pomocą rysunków, grafiki, rzeźby, itp.,
  • choreoterapię, czyli za pomocą tańca i ruchu,
  • muzykoterapię, w której wykorzystywany jest własny głos, nagrania muzyczne, a także instrumenty muzyczne,
  • dramatoterapię, czyli odgrywanie ról,
  • biblioterapię, czyli terapię z wykorzystaniem książek, publikacji literackich, itp.

Wczesna edukacja dziecka uwzględnia wszechstronny rozwój dziecka (ciekawość poznawczą, wiarę we własne siły, niezależność emocjonalną).

Dzięki zajęciom arteterapeutycznych w zakresie sztuk plastycznych dzieci otrzymują wsparcie w rozwoju precyzyjnej kontroli ruchu i świadomości przestrzennej. Dziecko manipuluje kredkami różnej grubości, flamastrami, węglem rysunkowym, kredą, pędzlami. Modeluje w plastelinie, modelinie, ciastolinie, masie solnej, papierowej, glinie.

W zależności od działalności plastycznej i stosowanych technik można wpływać na rozwój, ćwiczenie różnych sprawności i umiejętności  dziecka.

W wieku przedszkolnym wykorzystuje się przede wszystkim technikę stemplowania. Szybko i łatwo uzyskiwane są  w niej efekty , nawet przez dzieci o obniżonej sprawności manualnej.

Duży wpływ na rozwój psychoruchowy dziecka ma lepienie z mas plastycznych, które usprawnia zręczność rąk, rozwija szybkość oraz koordynacje ruchów, kształtuje wyobraźnię, orientację przestrzenną i koordynację wzrokowo- ruchową.

Natomiast wycinanie i wydzieranie usprawnia mięśnie dłoni, ich precyzję, rozwija koordynację wzrokowo- ruchową oraz wyobraźnię twórczą.

Kolorowanie oprócz usprawnienia manualnego i rozwoju koordynacji ruchowo-wzrokowej rozwija orientację przestrzenną i ćwiczy spostrzegawczość.

Malowanie pomaga dziecku w uwolnieniu się od zahamowań, podnosi poczucie własnej wartości, wyzwala emocje, rozwija wyobraźnię i pobudza ekspresję twórczą.

Rysowanie jako zabawa jest naturalną aktywnością dziecka, ale pełnić może  też rolę rozwojową, diagnostyczną i arteterapeutyczną. Wpływa na rozwijanie zdolności manualnych, motywuje, jest źródłem radości i przyjemności a także środkiem komunikacji.

Stosowanie podczas zajęć plastycznych muzyki, biblioterapii i dramy, zwiększa  możliwość wypowiedzi dzieci w chwili, kiedy nie wystarcza rysunek czy inna forma plastyczna.

Połączone formy odnoszą się do emocji  i wrażliwości dziecka, rozwijają wyobraźnię oraz dają możliwość samorealizacji.

Zajęcia tego typu cieszą się dużym powodzeniem wśród dzieci.

Opracowała M. Pieńkowska

Źródła:

  1. M. Napiorkowska ?Arteterapia w przedszkolu?.Wychowanie w Przedszkolu nr11/2010
  2. www.pedagogiczna.edu.pl/warsztat
  3. www.sciaga.pl
  4. www.otojestem.w-s.pl/terap/arte.htm
  5. www.korart.republika.pl